Wij pleiten voor een rijkere en bredere invulling van ‘performance’ en wij vinden dat de gebruikelijke aanpak van ‘performance management’ verdacht veel rituele trekken begint te vertonen. Rituelen die, als we niet oppassen, de aandacht afleiden van datgene waar het eigenlijk om gaat: het maken van dat kwaliteitsproduct, de zorg voor de patiënt, het onderwijs aan de student enz. Of, erger, rituelen die de ziel uit organisaties snijden, omdat alleen het meetbare zichtbaar wordt gemaakt. Alles wat niet goed meetbaar is, wordt ondergeschikt. Zaken als professionele oordeelsvorming en echte betrokkenheid van ‘professionals’, beide toch van wezenlijk belang in vele sectoren in de samenleving, dreigen onder het motto ‘we (only) treasure what we measure’ te worden ondergesneeuwd. De buitenkant verdringt dan de binnenkant. Een wel erg schrale sociale context, waarin individuen op grote afstand van elkaar staan en vanuit eigen belang opereren. Naast de negatieve ethische consequenties is het, paradoxaal genoeg, ook slecht voor de economische prestatie. Suboptimalisatie neemt toe, het leervermogen wordt aangetast en de innovatiekracht vermindert aanzienlijk.
Wij zien een andere invulling van ‘performance’ en ‘performance management’. Daarin wordt de economische hoofdstroom minder dominant ten gunste van de verrijking van de sociale context. In de moderne organisatie worden interacties en relaties belangrijker dan transacties. Het ‘getal’ is niet meer het middel om af te rekenen, maar dient als basis voor discussie en gezamenlijke actie. Geen eindpunt maar een beginpunt. Er wordt niet alleen gedacht vanuit productiviteit, effectiviteit en efficiency, maar ook in termen van rechtvaardigheid en integriteit. Vanuit een morele visie, die niet alleen wordt geschraagd door gedragsregels maar vooral door een intrinsiek gewortelde mentaliteit:
